On a floating BMW

Een paar maanden geleden tijdens de TMF Awards, bij het optreden van de rapgroep Party Squad (we rampeneren op de vloer en het geeft geen ene moer) zweefde er een BMW boven het publiek. De techniek was feilloos. De glimmende natte droom voor pubertjes en papas slalomde aan onzichtbare kettingen geruisloos en vloeiend door de lucht van de Heineken Music Hall. In tijden niet zo’n goed werk gezien: brutaal, fout, grensoverschrijdend, en bovenal volledig transparant. Zo’n ervaring maakt een betere consument van je. Ik kan het alleen maar vergelijken met het speeksel-in-je-mond-werk van Greco, de kitscherige late Matthew Barney of de zon van Olafur Eliasson in de Tate. Waar het object een pseudo-religieuze ervaring tot stand brengt en het kritiekloze innemen een aanvang neemt. De Franse semioticus Roland Barthes heeft ooit een Citroën met een kathedraal vergeleken. In een mooi tekstje dicht hij het auto-object magische krachten toe. Ik heb de neiging de diepere rituele betekenis van spullen voor waar aan te nemen maar als jullie het er niet mee eens zijn hoor ik het graag. Waar Barthes de onaantastbare status van het object door de vieze vingertjes van het publiek laat domesticeren, daar bewaart de BMW een onoverbrugbare afstand. Slim natuurlijk want niet in het aanraken maar in het kijken klampen wij ons aan de dingen vast. Als het met het onderwijs en de kunst nog iets wil worden moeten we het oog eerst eens bevrijden van die glimmende BMW kunst die overal de baas is. Maar dat zal niet eenvoudig zijn. Volgens de filosoof George Bataille is het vastklampen aan de dingen überhaupt de enige manier om mens te kunnen zijn. Zodra wij de veilige functionaliteit van het object vaarwel zeggen, vallen we terug in de chaos. Worden we weer beestjes. Een vliegende BMW als viering van het menszijn.